„Wasi, nasi oraz inni” to zbiór esejów, w którym Ołeksandr Bojczenko „tropi” następców pierwszego europejskiego intelektualisty – Sokratesa, których obecność w literaturze świadczy o dojrzałości społeczeństwa, a jednocześnie jest wyrazem jego sumienia. Kim więc są współcześni mędrcy literatury? Wasi – to myśli autora o polskich pisarzach, wśród których znaleźli się Gombrowicz, Kołakowski, Herling-Grudziński, Herbert; nasi – to refleksja nad literaturą ukraińską, w szczególności nad pierwszym literackim „pokoleniem odzyskanym”; inni zaś to kultura rosyjska. Nagroda Angelus 2019 - nominacja.

Ołeksandr Bojczenko (ur. 1970 w Czerniowcach) – krytyk literacki i badacz literatury, felietonista, tłumacz z języka polskiego i rosyjskiego. Autor zbiorów esejów „Coś w rodzaju chautauqua” (2003), „Chautauqua plus” (2004), „Byle książka” (2011), „Moi wśród obcych” (2012), „Mniej/Więcej” (2015), „50 procent racji” (2016). Autor licznych przekładów z języka polskiego i rosyjskiego, tłumacz m.in. Tadeusza Borowskiego, Leszka Kołakowskiego, Marka Hłaski, Jerzego Pilcha, Olgi Tokarczuk, Andrzeja Stasiuka, Daniela Odiji. Wielokrotny stypendysta programu Gaude PoloniaMinistra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2005, 2008, 2013). W roku 2014 został uhonorowany odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.

"Mały leksykon medyczny według Bacharewicza" − 2. miejsce w konkursie Nagroda Literacka im. Jerzego Giedroycia w 2012 roku Z medycyną konwencjonalną Alhierd Bacharewicz niewiele ma wspólnego, wydaje się natomiast wybitnym specjalistą od leczenia duszy. Jego zbiór smakowitych felietonów można by określić mianem literaturoterapii. Co można wyleczyć tymi tekstami? Przede wszystkim naiwność i głupotę. Przynajmniej u tych, którzy czytają ze zrozumieniem.

Alhierd Bacharewicz (ur. 1975 w Mińsku) − pisarz, tłumacz, dziennikarz, pracował również jako nauczyciel. Uważany za jednego z najciekawszych współczesnych literatów piszących po białorusku. Jako członek zespołu rockowego i awangardowej grupy poetyckiej Bum-Bam-Lit zaczynał od poetyckiej prowokacji, potem zdradził poezję dla prozy, ale zachował skłonność do sarkazmu oraz sceptycyzm. Autor kilkunastu książek, tłumaczonych na język bułgarski, czeski, niemiecki, rosyjski, słoweński, ukraiński. W Polsce jak dotąd ukazał się tylko jego zbiór opowiadań Talent do jąkania się (wyd. dwujęzyczne, polsko-białoruskie, KEW 2008). Laureat cenionej na Białorusi nagrody Gliniany Weles 2002 roku. W 2006 roku wygrał sondaż portalu Nowa Europa na najlepszego białoruskiego pisarza. Czterokrotny! laureat konkursu Nagroda Literacka im. Jerzego Giedroycia: 2012 − Mały leksykon medyczny według Bacharewicza (2. miejsce w pierwszej edycji konkursu) 2013 − Hamburski rozrachunek Bacharewicza (2. miejsce) 2015 − Dzieci Alindarki (3. miejsce) 2016 − Biała mucha, zabójca mężczyzn (2. miejsce). Mieszka w Hamburgu, pracuje w Pradze, bywa w Mińsku. Jego żoną jest Julia Cimafiejewa, znana białoruska tłumaczka, poetka oraz założycielka i redaktorka popularnego internetowego magazynu literackiego „Przejdź przez świat” (ПрадзіСвет).

„Punkt zerowy” to wyjątkowo szczera i bezstronna, a zarazem niepozbawiona humoru oraz dystansu do siebie i wszystkiego wokół relacja z wojny na wschodzie Ukrainy. To książka o wojnie, w której nie ma patosu i bohaterstwa, są natomiast wnikliwe, wyważone i bezpretensjonalne opisy absurdów rzeczywistości wojennej, a zarazem przemian świadomości narratora. Punkt zerowy to pierwsza linia frontu, ale też stan totalnego wyzerowania świadomości – wyzbycia się myśli, uczuć, pragnień, zależności i złudzeń. Polskie tłumaczenie zbioru autobiograficznych esejów „Punkt zerowy”, opublikowanego na Ukrainie w 2017 roku. Książka dostała nagrodę „LitAkcent Roku 2017” w kategorii „Eseistyka i reportaż fabularny”. W 2020 r. wydany w Warsztatach Kultury „Punkt zerowy” dotarł do finału Nagrody im. R. Kapuścińskiego za reportaż literacki.

Artem Czech (właść. Artem Czerednyk, ur. 1985 w Czerkasach) – ukraiński pisarz, z wykształcenia socjolog. Autor książek prozą: „Tego nie znajdziecie w Yandex” (2007, zwycięstwo w konkursie „Miejska powieść młodzieżowa”), „Kynia” (2007), „Atlas anatomiczny. Ciężko być żabą” (2008), „Plastyk” (2008), „Doc 1” (2009), „Niebieskie drzwi po lewej” (2009), „Różowe syropy” (2012) oraz non-fiction: „Historia motosportu na Ukrainie” (2013), „Awesome Ukraine. Interesting Things You Need To Know” (2017, we współautorstwie). Redaktor naczelny projektów „94 dni. Euromajdan oczami TSN” (2014) oraz „Wojna oczami TSN” (2015). W okresie od maja 2015 do lipca 2016 roku pełnił służbę w szeregach Sił Zbrojnych Ukrainy.

Polskie tłumaczenie powieści „Соня” wydanej na Ukrainie w 2013 roku i nominowanej do ukraińskiej nagrody Książka Roku BBC 2013. Historia młodej Ukrainki Soni, pokazuje, że gotowość do bycia matką nie zawsze pojawia się wraz z wieścią o ciąży. Bohaterka powieści, znalazłszy się na życiowym zakręcie, udaje się w podróż, by spotkać własnego ojca, którego nigdy nie poznała, wierząc, że pomoże jej to odnaleźć własną tożsamość i w przyszłości nawiązać lepszą więź z dzieckiem. Podróże jednak nie zawsze przynoszą rozwiązanie, jakie sobie wyobrażamy. Historia nieprzewidywalna, pełna zwrotów akcji i opisów niekiedy magicznych, co może wynikać z wyjątkowego stanu Soni.
Kateryna Babkina (ur. 1985 w Iwano-Frankiwsku) – znana ukraińska pisarka, dziennikarka, scenarzystka i menedżerka kultury. Autorka kilku tomików poezji (debiut „Ognie św. Elma”, 2002), powieści „Sonia” (2013), zbiorów opowiadań, książek dla dzieci, a także scenariuszy filmowych oraz sztuki „Hamlet Babylon”, wystawianej w Kijowie, Genewie i Wiedniu. Jej twórczość tłumaczona jest na angielski, czeski, francuski, hiszpański, niemiecki, szwedzki, rumuński, rosyjski i hebrajski. W 2017 r. nakładem wydawnictwa Warsztatów Kultury ukazał się zbiór opowiadań „Szczęśliwi nadzy ludzie” (wyd. ukr. 2016), który był pierwszą książką Kateryny Babkiny wydaną w Polsce.

Oszerny wybór krótkich felietonów jednego z najciekawszych ukraińskich intelektualistów młodego pokolenia, drukowanych na przestrzeni kilku lat w ukraińskiej prasie. Słodko-kwaśna odtrutka na chandrę (po uświadomieniu sobie, że niektórzy mają gorzej) i nudę zimowego wieczoru, głęboko osadzona w realiach.

Andrij Wołodymyrowycz Bondar (ur. 1974 w Kamieńcu Podolskim) − ukraiński prozaik, poeta, publicysta, także bloger, tłumacz i filolog; stypendysta m.in. programu Gaude Polonia (2003, 2016). Autor czterech tomików poezji (tłumaczonych na kilkanaście języków) oraz licznych prac literaturoznawczych, przełożył na język ukraiński m.in. Ferdydurke i Transatlantyk Witolda Gombrowicza, Pięknych dwudziestoletnich Marka Hłaski i opowiadania Sławomira Mrożka. Prywatnie Andrij Bondar jest mężem pisarki Sofiji Andruchowycz, która jest córką Jurija Andruchowycza, jednego z najbardziej znanych i cenionych współczesnych pisarzy ukraińskich.

„Wiedząc, że «Dzielnica D» jest w znacznej mierze książką autobiograficzną, szukałem w niej początków Artema jako człowieka i jako pisarza. W jakiej atmosferze i w jakim środowisku się wychowywał? Jacy ludzie i jakie wydarzenia miały na niego wpływ? Wszystko to znalazłem. Raz z humorem, raz ze smutkiem autor maluje nam zbiorowy portret kilkudziesięciu mieszkańców swojej, jak już wspomniałem, nie najładniejszej, to znaczy beznadziejnej, to znaczy całkiem zwyczajnej i typowej dzielnicy w tak samo zwyczajnym i typowym mieście ukraińskim”.

Ołeksandr Bojczenko (ze Wstępu)

Artem Czech (właśc. Artem Czerednyk, ur. 1985 w Czerkasach) – ukraiński pisarz, z wykształcenia socjolog. Autor takich książek prozą jak: „Tego nie znajdziecie w Yandex” (2007), „Kynia” (2007), „Atlas anatomiczny. Ciężko być żabą” (2008), „Plastyk” (2008), „Doc 1” (2009), „Niebieskie drzwi po lewej” (2009), „Różowe syropy” (2012) oraz non-fiction: „Historia motosportu na Ukrainie” (2013), „Awesome Ukraine. Interesting Things You Need To Know” (2017, we współautorstwie z Tamarą Krawchenko i Iryną Tsilyk). Redaktor naczelny projektów „94 dni. Euromajdan oczami TSN” (2014) oraz „Wojna oczami TSN” (2015). W okresie od maja 2015 do lipca 2016 roku pełnił służbę w szeregach Sił Zbrojnych Ukrainy. Jego pierwszą książką przetłumaczoną na język polski był „Punkt zerowy” (2019), który znalazł się wśród 5 najlepszych reportaży nominowanych do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki w 2020 roku.

„Worochtarium” to spokojna rozmowa trzech starych przyjaciół. Jest ona tak szczera i trafna, że chciałoby się siedzieć obok pisarzy, słuchać i od czasu do czasu włączyć się w rozmowę lub odwzajemnić uśmiech, będący cichym zrozumieniem. Rozmowę prowadzą Jurij Andruchowycz, Ołeksandr Bojczenko, moderuje Orest Drul. Rozmowy o narodzinach książek, krytyków i nagród literackich, nauczaniu rzemiosła literackiego. O rytmie i poczuciu mowy, o dobrym tekście, o poezji i prozie. O literaturze rosyjskiej i tłumaczeniu Biblii. O życiu. Aby zrozumieć te rozmowy, należy głębiej zanurzyć się w kreatywność artystów, zajrzeć do wewnętrznej kuchni procesu literackiego i stać się jego uczestnikiem.

Jurij Andruchowycz (ur. 1960 w Stanisławowie) – poeta, prozaik, eseista, tłumacz. Autor kilku tomików poetyckich, z których w Polsce wydano „Piosenki dla martwego koguta” (2005) i „Egzotyczne ptaki i rośliny” (2007), oraz licznych tomów prozy fabularnej i non-fiction, z których w polskich przekładach ukazały się: „Rekreacje” (1994, 1996), „Erz-herz-perc” (1996), „Moscoviada. Powieść grozy” (2000, 2004), „Moja Europa. Dwa eseje o Europie zwanej Środkową” (2000, wspólnie z Andrzejem Stasiukiem), „Ostatnie terytorium” (2002), „Perwersja” (2003), „Dwanaście kręgów” (2005), „Diabeł tkwi w serze” (2007), „Tajemnica. Zamiast powieści” (2008), „Leksykon miast intymnych” (2014), „Kochankowie Justycji” (2019). Poza tym w 2014 r. ukazała się przeprowadzona przez Pawła Smoleńskiego wywiad-rzeka „Szcze ne wmerła i nie umrze. Rozmowa z Jurijem Andruchowyczem”. Tłumacz m.in. Tadeusza Konwickiego, Brunona Schulza, Williama Shakespeare’a, Rainera Marii Rilkego, Heinricha von Kleista, Roberta Walsera, amerykańskich poetów lat 50. i 60. ХХ wieku. Utwory Jurija Andruchowycza tłumaczono na dwadzieścia języków. Laureat licznych nagród literackich, w tym Nagrody im. Herdera, Nagrody Pokoju im. Ericha-Marii Remarque’a, Nagrody Europejskiego Porozumienia Leipziger Buchpreis, Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus”, Nagrody im. Hanny Arendt, Nagrody Vilenica.

Ołeksandr Bojczenko (ur. 1970 w Czerniowcach) – krytyk literacki i badacz literatury, eseista, tłumacz. Autor zbiorów esejów: „Coś w rodzaju chautauqua” (2003), „Chautauqua plus” (2004), „Byle książka” (2001), „Moi wśród obcych” (2012), „Mniej/Więcej” (2015). Autor licznych przekładów z języka polskiego i rosyjskiego, tłumacz m.in. Tadeusza Borowskiego, Leszka Kołakowskiego, Marka Hłaski, Jerzego Pilcha, Olgi Tokarczuk, Andrzeja Stasiuka, Daniela Odiji. Wielokrotny stypendysta programu Gaude Polonia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP. W 2014 r. został uhonorowany odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. W Polsce nakładem Warsztatów Kultury ukazały się jego zbiory esejów „50 procent racji” (2016) oraz „Wasi, nasi oraz inni” (2018).

Orest Drul (ur. 1960 w Stryju) – dziennikarz, publicysta, politolog, analityk, redaktor naczelny czasopisma internetowego Zbruc.eu. W latach 80. współtworzył podziemne wydawnictwo „Jewszan-zil

W prozie Kristiny Ehin mamy do czynienia z pełnym fantazji gawędziarstwem i głębokim spojrzeniem na rzeczywistość. Opisy uczuć, które w realistycznym opowiadaniu z pewnością umknęłyby czytelnikowi, w tych alegorycznych obrazach znajdują swoje pełne odzwierciedlenie. Estońska prozaiczka opisuje wzorce kształtujące nasze zachowanie, kierujące naszym życiem i relacjami z ludźmi. Bohaterowie zabiegają o prawdziwą miłość, niektórzy obrywają od losu, ale nie ustają w poszukiwaniach. Inni odnajdują skarb i stają oko w oko z pytaniem, jak utrzymać odnalezione szczęście. Opowiadania Ehin są pełne alegorii, napisane z wyczuciem specyficznego absurdu i surrealizmu niczym baśnie, w których co drugie zdanie może zaskoczyć niespodziewanymi zwrotami akcji.

Kristiina Ehin (ur. 1977 r. w Rapli) – jest estońską poetką i autorką opowiadań. Ukończyła studia z zakresu estońskiej i porównawczej poezji ludowej na Uniwersytecie w Tartu. W swoim ojczystym języku opublikowała do tej pory dziesięć tomików poezji, trzy zbiory opowiadań, nowe wersje opowieści ludowych z południowej Estonii oraz tom refleksji autobiograficznych. Jest też autorką dwóch spektakli teatralnych oraz poetyckich słuchowisk radiowych. We wszystkich swoich pracach stara się łączyć codzienność z mitycznością. Jest laureatką najbardziej prestiżowej estońskiej nagrody poetyckiej za tomik Kaitseala (Huma, 2005) – zbiór wierszy oraz zapisów z dziennika, który napisała, pracując jako strażniczka rezerwatu przyrody na niezamieszkałej wyspie przy północnym wybrzeżu Estonii. Jej najnowsze książki w języku estońskim były bestsellerami w latach 2019–2023.

Opowiadania Miry Ledowskiej skomponowane w zbiór „Zza okna", podyktowane doświadczeniem wykluczenia ze wspólnoty tych, co mieli szczęście „patrzeć wprost”, wykraczają poza pewien schemat, który nazwałabym „lamentacyjnym”, a polegający na podnoszeniu własnych cierpień do rangi prywatnej martyrologii. Zamiast szachownicy postaci czarno-białych, mamy tu galerię pojedynczych osób, z których każda posiada oryginalne, unikalne rysy, wzorowane na konkretnych, podanych z imienia i nazwiska ludzi. Zarówno występujący w nich Żydzi, jak i Polacy (a nawet Niemcy czy Rosjanie i Austriacy) ukazują się raz jako pełni zalet i cnót, innym razem – wad, słabości, śmiesznostek. (ze wstępu prof. Jadwigi Mizińskiej)

Mira Ledowska – z domu Krum, ur. w 1937 r. w Tłumaczu, na terenie dzisiejszej Ukrainy. Ocalona z Holokaustu, nauczycielka języka polskiego w Izraelu. Babka i siostra matki, Ludwika Hartenstein, w czasie likwidacji dzielnicy żydowskiej zostały wywiezione do obozu zagłady w Bełżcu. Z Tłumacza wraz z rodzicami mała Mira uciekła dzięki pomocy miejscowego rolnika, który wywiózł ich z getta furmanką. Tuż przed opuszczeniem getta tłumackiego zginął tragicznie jej nowo narodzony brat. Po ucieczce z getta wraz z ojcem i matką ukrywała się w młynie u pana Dwolińskiego w Beremianach. Potem Krumowie ukrywali się w lesie. W wyniku donosu polskiego leśniczego ojciec Miry Ledowskiej został zastrzelony przez niemieckiego żołnierza na oczach ukrytych matki i córki. Następnie obie trafiły do miejscowości Pużniki, gdzie przyjęte zostały przez Antoninę Działoszyńską. Działoszyńska z pomocą miejscowego proboszcza załatwiła kobietom fałszywe dokumenty. W jej domu, jako kuzynki zmarłego męża gospodyni, Adela Krum i jej córka, jako Adela i Maria Kowalik, przeżyły okupację. Po pobycie w Monasterzyskach i Jeleniej Górze, przeprowadziły się do Wrocławia. Mira Ledowska ukończyła tam seminarium nauczycielskie i rozpoczęła studia polonistyczne, jednak po antysemickim incydencie na uczelni w 1957 r. zdecydowała się przerwać naukę i wyemigrować do Izraela. Tam wyszła za mąż za pochodzącego z Łodzi Bronisława Ledowskiego, którego rodzina przeżyła tamtejsze getto. Skończyła hebraistykę i przez 36 lat pracowała jako nauczycielka przedmiotów hebrajskich. Od 2001 r. zatrudniona w Instytucie Polskim w Tel Awiwie. Spotyka się z młodzieżą, aby opowiedzieć o historii swojej rodziny i „Sprawiedliwych wśród Narodów Świata”.

Zawsze jest wiele rzeczy do zauważenia i zrozumienia w efemerycznej rzeczywistości. Z biegiem czasu niektóre wydarzenia zasnęły, inne odrodziły się z mitami lub legendami. Dziś nikt nie może uczciwie powiedzieć, jak wyglądał świat sto lub więcej lat temu, ponieważ historia uwielbia kłamać, a teraźniejszość kusi, by zrealizować swoją własną drogę. Na najnowsze dzieło Kunčiusa pod tytułem „Obrazki litewskie” składa się siedem odrębnych historii. Motywem spajającym wszystkie „Obrazki” jest korowód znanych osobowości historycznych lub literackich odbywających wyimaginowane odwiedziny na Litwie. Wśród nich przewijają się między innymi: Car Rosji Piotr I, Włodzimierz Lenin, Hannibal Lecter, Michaił Gorbaczow.

Herkus Kunčius (ur. 1965 w Wilnie) – prozaik, eseista, dramatopisarz, autor słuchowisk radiowych. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Wilnie. Pracował jako redaktor i krytyk sztuki w czasopismach kulturalnych „Krantas” i „Literatūra ir menas”. Autor około dwudziestu tomów prozy tłumaczonej m.in. na języki angielski, duński, niemiecki, rosyjski, słoweński, szwedzki. W Polsce jego teksty były prezentowane na łamach czasopism „Literatura na świecie”, „Tekstualia” i „Korespondencja z ojcem”. Jako osobne książki w tłumaczeniu na język polski ukazały się „Moja walka bambino” (2001) oraz „Litwin w Wilnie” (2014). Herkus Kunčius jest członkiem zarządu Polsko-Litewskiego Forum Dialogu i Współpracy im. Jerzego Giedroycia. W latach 2011–2015 był przewodniczącym litewskiego PEN Clubu. Laureat licznych nagród literackich. W 2019 r. odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi RP za zasługi w rozwijaniu polsko-litewskiej współpracy kulturalnej.

„Karbid” opowiada o Miedwiediowie, wyimaginowanym zakarpackim miasteczku na granicy z Węgrami, gdzie kilka osób z miejscowej elity pod pretekstem ufundowania miastu fontanny buduje tunel pod granicą, którym chcą przeprowadzić wszystkich Ukraińców na Węgry, czyli do Unii Europejskich. W ten sposób ma wreszcie dojść do integracji Ukrainy z Europą. Ale czy ta eurointegracja faktycznie przyniesie korzyści? Czy Ukraińcy tego chcą? I komu naprawdę na tym zależy? Satyra na ukraińską teraźniejszość, oparta na wnikliwej obserwacji i analizie postaw ludzkich. Ta stosunkowo nieduża (w sensie fizycznym) książka mówi więcej o mentalności współczesnych Ukraińców niż poważne teksty publicystyczne, a na pewno mówi inaczej: w konwencji powieści łotrzykowskiej, miejscami na granicy slapstickowej komedii, miejscami ckliwego romansu, z elementami czarnego humoru. Autor pokazuje niuanse zjawisk, które tylko z oddali wydają się czarno-białe, przez co pomaga nam lepiej rozumieć współczesną ukraińską tożsamość. Czytelnicy niezainteresowani problemami Ukrainy znajdą tu po prostu lekko opowiedzianą historię z nieoczekiwanym zakończeniem. Książka „Karbid” Andrija Lubki została jedną z siedmiu książek, które spotkały się w finałowym gronie tytułów nominowanych do Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus”, najważniejszej nagrody w dziedzinie twórczości prozatorskiej tłumaczonej na język polski.

Andrij Lubka (ur. 1987) – ukraiński poeta, prozaik, eseista, tłumacz, kolumnista, aktywista społeczny. Autor tomików poezji Osiem miesięcy schizofrenii (2007), Terroryzm (2008), Czterdzieści dolarów plus napiwek (2012), zbioru opowiadań Kiler (2012, polskie wydanie 2013), zbioru esejów i felietonów Spać z kobietami (2013) oraz powieści Karbid (2015). Wiersze Andrija Lubki ukazały się w tłumaczeniach na języki polski, angielski, niemiecki, serbski, portugalski, rosyjski, białoruski, czeski. Laureat nagród literackich „Debiut” (2007) i „Kijowskie Laury” (2011), stypendysta programu Ministra Kultury RP Gaude Polonia (2010, 2012).

Polskie tłumaczenie zbioru opowiadań „Кімната для печалі” wydanego na Ukrainie w 2016 roku i nominowanego do ukraińskiej nagrody Książka Roku BBC 2016. Książka nominowana do nagrody Angelus 2019. Zbiór opowiadań, którego głównym bohaterem autor uczynił pusty pokój. Każda z opowiadanych historii to odrębne studium samotności i smutku. Metaforycznie pusty pokój oznacza po prostu melancholię, która dopada w hotelu, opuszczonym domu, cerkwi, budynku sierocińca, ale też na słonecznej plaży. Bohaterowie opowiadań Lubki wskrzeszają romantyczny sposób odbioru świata – żyją w wyobraźni i własnych uczuciach, w których szukają schronienia przed codziennością.

Andrij Lubka (ur. 1987 w Rydze) – jeden z najciekawszych ukraińskich literatów młodego pokolenia; poeta, pisarz, eseista, tłumacz i felietonista. Zdobywca licznych nagród literackich, m.in. „Debiut” (2007) oraz „Kijowskie Laury” (2011). Dwukrotny stypendysta (2010, 2012) programu Gaude Polonia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Uczestnik festiwali literackich na całym świecie – od Rio de Janeiro do Stambułu. Tłumaczony na języki: polski, niemiecki, angielski, portugalski, rosyjski, chiński, czeski, serbski, macedoński, litewski, słowacki i turecki. W 2017 roku nominowany do Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” za powieść „Karbid”, a za zbiór opowiadań „Pokój do smutku” został laureatem Nagrody Fundacji Kowaliwów (USA) w kategorii Proza. Na podstawie jednego z opowiadań z tego zbioru stworzono film.

Pewnego grudniowego wieczora pijany sędzia śmiertelnie potrąca czarnym BMW żonę głównego bohatera na użhorodzkiej ulicy. Po uniewinnieniu sprawcy wypadku Mark Zadorożny postanawia sam wymierzyć sprawiedliwość i wziąć sprawy w swoje ręce. Nowa powieść Andrija Lubki rozpoczyna się jak thriller społeczny obnażający korupcję współczesnego państwa ukraińskiego. Jednak rozwój fabuły na różnych płaszczyznach czasowych zaskakująco zmienia pierwotną perspektywę.

"Moją Ralukę zabił sędzia, ale zabiło ją także to państwo, w którym coś takiego jest możliwe. W którym wszystko jest możliwe. W którym ci, którzy głoszą prawo, sieją bezprawie. Niech mnie słyszą i widzą. Za tę transmisję zapłaciłem samym sobą".

Andrij Lubka (ur. 1987 w Rydze) – jeden z najciekawszych ukraińskich literatów młodego pokolenia; poeta, pisarz, eseista, tłumacz i felietonista. Zdobywca licznych nagród literackich, m.in. „Debiut” (2007) oraz „Kijowskie Laury” (2011). Dwukrotny stypendysta (2010, 2012) programu Gaude Polonia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Uczestnik festiwali literackich na całym świecie – od Rio de Janeiro do Stambułu. Tłumaczony na języki: polski, niemiecki, angielski, portugalski, rosyjski, chiński, czeski, serbski, macedoński, litewski, słowacki i turecki. Nakładem wydawnictwa Warsztatów Kultury ukazały się dotychczas dwie książki tego autora: powieść „Karbid” (2016) oraz zbiór opowiadań „Pokój do smutku” (2018), obydwie w przekładzie Bohdana Zadury.

„Riki i drogi” to opowieść o czternastoletnim chłopcu, który ma zdiagnozowany zespół Aspergera (całościowe zaburzenie rozwoju, mieszczące się w spektrum autyzmu). Główny bohater ucieka do lasu, żeby znaleźć „siebie”. W 2019 roku książka została wyróżniona przez szwajcarską Międzynarodową Izbę ds. Książek dla Młodych jako jedna z najlepszych powieści o dzieciach o wyjątkowych potrzebach.

„Książka jest w dużej mierze biograficzna, musiałem wrócić do trudnych momentów w mojej relacji z matką i wybaczyć jej i sobie wiele trudnych rzeczy. Ta książka jest dedykowana jej”.

Mark Liwin (właśc. Wałerij Kateruszyn, ur. 1988 w Iwano-Frankiwsku) – współczesny pisarz ukraiński, dziennikarz. Były dyrektor ds. marketingu telewizji Hromadske.ua. Wydawca magazynów internetowych „The Village Ukraine” oraz „Inspired”. Uczestnik konferencji TED-x. Laureat konkursów literackich „Smołoskyp” i „Koronacja Słowa”. Autor powieści „Życie oraz inna chemia” oraz książek dla dzieci.

Poetycka opowieść o losach młodej Węgierki z Zakarpacia, na której życiu cieniem położyły się burzliwe dzieje regionu, naznaczone wkroczeniem Rosjan w końcu II wojny światowej oraz deportacjami węgierskiej ludności do Związku Radzieckiego – tzw. „maleńkij robot”. Zhańbiona przez sowieckich żołnierzy i wzgardzona przez wiejską społeczność Eszter postanawia – wbrew obawom i lękowi – urodzić nieślubne dziecko i zawalczyć o miłość swojego życia.

Zoltán Mihály Nagy – (ur. 1949 r. w Mużijewie/Nagymuzsaly) – poeta, prozaik, redaktor, jeden z ważniejszych reprezentantów literatury węgierskiej tworzonej na Zakarpaciu w Ukrainie. Laureat m.in. Nagrody im. Attili Józsefa (2005) i Sándora Máraiego (2021). Debiutował tomem wierszy Dolgok igézetében (1983, Pod urokiem rzeczy). Uznanie na Węgrzech przyniosła mu powieść poetycka Szatański pomiot (1991). Jej kontynuację stanowią tytuły: Tölgyek alkonya (1996, Zmierzch dębów) i A teremtés legnehezebb napja (2004, Najtrudniejszy dzień stworzenia). Mieszka w Popovie/Csonkapapi na pograniczu ukraińsko-węgierskim.

Polskie tłumaczenie wyboru felietonów Mykoły Riabczuka – ukraińskiego krytyka literackiego, publicysty i poety. „Riabczuk prezentuje na Ukrainie odważne i nowatorskie poglądy (…) Ośmiela się przełamywać narodowe mity, ożywia tok narracji dzięki inteligentnemu poczuciu humoru, co potęguje chęć czytania. Ironia i wolność, charakteryzujące jego pisarstwo, przywodzą na myśl najsławniejszych pisarzy polskich. Riabczuk wychodzi poza tradycyjne kategorie i stereotypy pisarstwa. Portret Ukrainy, który prezentuje w swoich książkach, jest pesymistyczny i niepokojący. A jednak sam fakt istnienia na Ukrainie tak wolnego, tak inteligentnego ducha jest dobrym powodem, by nie tracić nadziei”. Alen Besançon, przedmowa do „De la ‚Petite Russie’ à l’Ukraine”

Mykoła Riabczuk (ur. 1953 w Łucku) – absolwent Politechniki Lwowskiej i Instytutu Literackiego im. M. Gorkiego w Moskwie. Był zastępcą redaktora naczelnego miesięcznika „Wseswit” oraz wiceredaktorem czasopisma „Krytyka”. W Polsce ukazały się przekłady jego książek „Od Małorosji do Ukrainy” (2002), „Dwie Ukrainy” (2004, druga edycja 2006), „Ogród Metternicha” (2011), „Ukraina. Syndrom postkolonialny” (2015). Laureat nagrody Fundacji Polcul, kwartalnika „Akcent” oraz odznaczony odznaką honorową „Bene Merito” nadawaną przez Ministra Spraw Zagranicznych RP za działanie na rzecz dobrych stosunków polsko-ukraińskich. Obecnie pełni funkcję przewodniczącego ukraińskiego PEN Clubu i jurora Nagrody Literackiej Europy Środkowej „Angelus”. Jest współpracownikiem Instytutu Badań Politycznych i Etnonarodowych Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, prowadzi gościnne wykłady na Ukraińskim Uniwersytecie Katolickim we Lwowie oraz w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego.

Zbiór autobiograficznych opowiadań „Marketer” jest chronologiczną kontynuacją wydanych przez Warsztaty Kultury „Żywotów” Ołeha Sencowa (2019). 11 opowiadań, które złożyły się na ten tom, powstały w ciągu 11 dni w zakładzie karnym za kołem podbiegunowym, gdzie autor był więziony przez putinowski reżim. W tych opowieściach ukraiński filmowiec wraca do czasu młodości i studiów, opowiada o kształtowaniu wartości i hartowaniu charakteru, wiernie oddając realia społeczno-obyczajowe na rodzimym Krymie w pierwszej dekadzie ukraińskiej niepodległości.

Ołeh Sencow (ur. 1976 w Symferopolu) – ukraiński reżyser filmowy, prozaik, pisarz, miłośnik gier komputerowych, aktywista społeczny, uczestnik Rewolucji Godności. Studiował ekonomię i reżyserię filmową w Moskwie. W 2012 r. debiutował na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Rotterdamie filmem „Gaamer”. Od 2014 r. więzień polityczny, bezprawnie skazany (2015) na dwadzieścia lat łagru przez rządy kremlowskie. W obozie odosobnienia podjął strajk głodowy. O jego uwolnienie apelowało wiele osób i organizacji na Ukrainie, w Polsce i na całym świecie. W 2018 r. odznaczony m.in. Nagrodą Sacharowa. W 2019 roku, po ponad 5 latach więzienia za rzekomą działalność terrorystyczną, został uwolniony.

„50 procent racji” to cykl znakomitych prześmiewczych historyjek z życia obywatela ZSRR, potem wolnej Ukrainy− nawiązujących formą do tradycji wschodniej skazki, której mistrzem był, trochę dziś zapomniany, a szkoda, Michaił Zoszczenko. Bez wątpienia Bojczenko dorównuje mistrzowi. Odpowiednik czeskiej komedii w prozie − pozornie błahe powiastki skrywają głęboką mądrość życiową i wiedzęo czasach współczesnych (ostatni tekst w cyklu dotyczy 2015 roku). Autor wprost odkrywa karty:„No, w ogóle to dobrze, kiedy człowiek ma poczucie humoru. Gorzej – kiedy nikomu nie może wyjaśnić, że w żadnym z przywołanych przykładów nie miał zamiaru żartować„. Bardzo osobiste felietony układają się w obraz realiów Czerniowiec, Lwowa, Krymu, również Warszawy czy Wrocławia. Teksty napisane z pazurem, ale i nostalgią, z akapitami, których żaden filozof by się nie powstydził: „Kiedy słyszę, jak ktoś – obojętne z której strony – zaczyna bić się w piersi i dowodzić,że »to nasza ziemia», od razu wyobrażam sobie jednodniowego motyla na gałęzi tysiącletniejkalifornijskiej sekwoi. Przysiadł na niej, pełen planów na przyszłość i mówi: »Moja sekwoja«”.

Ołeksandr Bojczenko (ur. 1970) – ukraiński krytyk i badacz literatury, eseista, tłumacz, kolumnista. Autor zbiorów esejów Coś w rodzaju chautauqua (2003), Chautauqua plus (2004), Byle książka (2011), Moi wśród obcych (2012), 50 procent racji (2015). Autor licznych przekładów z języka polskiego i rosyjskiego, tłumacz m.in. Tadeusza Borowskiego, Leszka Kołakowskiego, Marka Hłaski, Jerzego Pilcha, Olgi Tokarczuk, Andrzeja Stasiuka, Daniela Odiji. Wielokrotny (2005, 2008, 2013) stypendysta programu Ministra Kultury RP Gaude Polonia. W roku 2014 został uhonorowany odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.

Powieść „Frau Müller nie zamierza płacić więcej” skupia jak w soczewce kilka kontekstów czasowych, geograficznych i problemowych. Bohaterki książki mieszkają i pracują we Lwowie i w Berlinie, ruszają z wypadami turystycznymi do Wenecji i Krakowa, eksplorują własną seksualność, zmieniając partnerów i partnerki, a także zgłębiają zakamarki swojej podświadomości, przerabiając traumy z dzieciństwa spędzonego w sowieckiej Ukrainie i we wschodnich Niemczech. Kontrapunktem dla opowieści o losach ukraińskich gastarbeiterek na tle współczesności jest rozwijana w tle saga rodzinna, ukazująca obraz polsko-ukraińskiej wsi w skali prawie całego XX wieku i na swój sposób przerabiająca traumy narodowe i społeczne. Opowiedziana autentycznym, językowo bezbłędnym wielogłosem powieść artykułuje problemy spychane na margines, kwestionuje stereotypy i mitologemy, prowokuje i pobudza do rozmyślań.

Natalka Śniadanko (ur. 1973 we Lwowie) – znana ukraińska pisarka, tłumaczka literatury polskiej i niemieckojęzycznej, dziennikarka. Absolwentka Uniwersytetu Lwowskiego i Uniwersytetu we Fryburgu. Autorka książek: „Kolekcja namiętności czyli Przygody młodej Ukrainki” (2001, polskie wydanie 2005), „Sezonowa wyprzedaż blondynek” (2005), „Syndrom sterylności” (2006, polskie wydanie 2008 pod tytułem „Ahatanhel”), „Mleko z macierzanką” (2007), „Kraj zepsutych zabawek oraz inne podróże” (2008), „Owadzia huśtawka” (2009, polskie wydanie 2014 pod tytułem „Lubczyk na poddaszu”), „Herbarium kochanków” (2011), „Frau Müller nie zamierza płacić więcej” (2013), „Schludne szlaczki arcyksięcia Wilhelma” (2017). Laureatka Nagrody im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego. Jej książki ukazały się w tłumaczeniach na język niemiecki, rosyjski oraz czeski. Stypendystka Gaude Polonia.

Powieść Wasyla Słapczuka to spojrzenie w głąb ludzkiej egzystencji oraz próba uporządkowania świata, ponownego określenia czym dzisiaj jest dobro i zło, wytyczenia granic, po przekroczeniu których jednostka traci swoje człowieczeństwo i staje się agresywnym, niebezpiecznym zwierzęciem. Główny bohater, pisarz i weteran wojny w Afganistanie, w wyniku kryzysu wieku średniego decyduje się na wyjazd do sanatorium. Zawarte tam nowe znajomości i przebyte doświadczenia zmuszają go do refleksji nad sobą.

Wasyl Słapczuk – (ur. 1961 w Nowym Zboryszowie na Wołyniu) – poeta, prozaik, krytyk literacki, literaturoznawca, tłumacz. Służbę wojskową odbywał w Afganistanie, gdzie został ciężko ranny. Autor kilkunastu tomików poetyckich, kilku tomów powieści i opowiadań, z których w Polsce ukazały się drukiem Kobieta ze śniegu (2012) oraz Księga zapomnienia 2014), nominowana do półfinału Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus. Autor zbiorów artykułów krytycznoliterackich, esejów i książek dla dzieci. Z języka polskiego tłumaczył wiersze Krzysztofa Sawickiego i Wojciecha Pestki. Laureat ponad dwudziestu nagród literackich, w tym Nagrody Państwowej im. Tarasa Szewczenki i Nagrody Literackiej im. Józefa Łobodowskiego. Uhonorowany odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.